Halluks rigidus oldukça sık görülür ve ciddi ağrılara yol açabilir. Başparmak eklemi yürüme sırasında çok büyük orandaki yüklenmelere hergün binlerce kez maruz kalır. Bu eklemdeki aşınmada diğer eklem kireçlenmelerine benzer. Bununla birlikte vucuttaki yaygın kireçlenmenin bir habercisi değildir, genellikle sadece başparmak eklemi etkilenir.
Eklem tutulumunun artması ile oluşan yeni kemikler (spur-kireçlenme) eklem hareketlerinde azalma ve ağrıya yol açar. İlerlemiş vakalarda başparmağın üzerinde belirgin kemik çıkıntı oluşur.
Hastalar ilerleyen zamanlararda ağrı nedeni ile ayağın dış tarafında yürürler ve ağrı ayak dış kısmına yayılır.
Belirtiler
Ağrı ve başparmak ekleminde şişlik
Yürüme ile artan başparmak eklem ağrısı
Başparmak üzerinde kemik sertliğinde kitle, ayakkabıya sürtünmeye bağlı ağrı veya kızarıklık
İlerleyen eklem hareketi kısıtlılığına bağlı başparmağın geriye doğru gitmemesi
Parmak ucuna yükselmede güçlük
Ağrı gelip-giden ağrı şeklindedir ve aktiviteyi kısıtlar
Nedenleri
Travma hikayesi
Aile öyküsü
Geçirilmiş başparmak ameliyatları
1. Metatars kemiğinin (ayak tarak kemiği) elevasyonu veya göreceli olarak uzun olması
Birçok vakada belirgin bir neden bulunamaz
Neler Yapılabilir
Tabanı sert ve iç kısmı destekli ayakkabılar
Sert tabanlı yürüyüş ayakkabıları
Basit ağrı kesiciler
Aktivite değişikliği
Eklem içi enjeksiyonlar erken vakalarda faydalı olabilir
İleri vakalarda cerrahi gerekebilir
Direkt grafi çekilmesi sonrası hastanın hangi evre olduğu saptanır. Hastanın ameliyatı spinal veya lokal anestezi altında yapılabilir. Birinci parmak üzerinden kısa bir kesiden tüm ameliyatlar yapılabilir. Erken evre hastalarda cheliektomi denilen sonradan oluşmuş fazla kemiklerin ve metatars başının üst 1/3 kısmının alınması oldukça başarılı bir ameliyattır. Kireçlenmenin ilerlediği vakalarda eklemin hareketsiz hale getirilmesi (artrodez veya dondurma işlemi olarak bilinir) uzun yıllardır başarılı bir şekilde uygulanmıştır. Son yıllarda protez ve yumuşak doku interpozisyonları gibi işlemler uygun vakalarda yapılmaktadır.